Hilvarenbeek

Brabantse reuzin vindt haar weg via een camera.

'Het is mij een uitzonderlijke eer dat ik, Vrouwe Hildewaris, u mag begroeten in ons oude dorp, dat naar mij is vernoemd. (...) Ik herinner me de dag dat gij, Koninklijke Vrouwe, geboren werd. De pastoor verkondigde plechtig: 'Zojuist heb ik op de radio gehoord dat een prinses geboren is.' Na een donderend gejuich vervolgde hij: 'Ze heet Beatrix. Dat betekent: Zij die gelukkig maakt.' In tal van opzichten hebt gij, Koninklijke Vrouwe, die belofte ingelost."

Met deze mooie woorden werd op 9 november 2012 koningin Beatrix in Hilvarenbeek welkom geheten door reuzin Hildewaris. Namens haar voerde Lex van Gestel van de Stichting Reuzengenootschap Hilvarenbeek het woord. Het bezoek van een lid van het koninklijk huis is altijd reden voor een gemeenschap om die op een mooie manier te presenteren. Dat een eeuwenoude Brabantse plaats als Hilvarenbeek die wijd en zijd bekend staat vanwege de cultuur daarvoor Hildewaris in stelling bracht is tekenend voor de positie die de reuzin in het dorp inneemt.

Al net zo vernieuwend is de mogelijkheid om vanuit Hildewaris een poppenspel op te voeren. Als tijdens een optreden van de reuzin ergens moet worden gewacht, bijvoorbeeld voor aanvang van een optocht, kan in een paar handomdraaien het onderste deel van de reuzin worden veranderd in een poppenkast. Het poppenspel vertelt kinderen het verhaal van de reuzin Hildewaris van Hilvarenbeek.

Dat de Stichting Reuzengenootschap Hilvarenbeek op deze vernieuwende manier aan de weg timmert heeft zijn wortels in de rijke cultuur die dit Noord-Brabants dorp kenmerkt. Daarnaast heeft men lering kunnen trekken uit recente reuzeninitiatieven in de omgeving. Daarbij waren de reuzen van Oisterwijk, Moergestel en Heukelom voorlopers. In hun voetsporen traden de reuzen van Tilburg, Udenhout en Berkel-Enschot. De reuzenoptocht in Oisterwijk in 2005 leverde de Hilvarenbekenaren veel inspiratie. Frank van Loon, betrokken bij de reuzen van de gemeente Tilburg, introduceerde het idee van een reus in Hilvarenbeek. Daar viel het in goede aarde omdat het idee van een eigen reus twintig jaar geleden al leefde bij Lex van Gestel. "Daar was toen geen draagvlag voor", blikt voorzitter Will Heeffer van de stichting terug.

Aan de uitwerking van het plan werd in 2007 begonnen. De stichting organiseerde verschillende 'praatsessies' om tot een ontwerp te komen. Daarbij werd een pop gebruikt die steeds verder werd aangekleed. Al doende ontstond het idee om het wapen van Hilvarenbeek prominent zichtbaar op de kleding van de reuzin aan te brengen. Als attribuut draagt Hildewaris de toren van Hilvarenbeek. Deze toren, die wordt beschouwd als een van de mooiste van Nederland, is gebouwd in het midden van de veertien de eeuw. Bijzonder is dat het winterverblijf van de reuzin op de eerste verdieping van de toren is. Op deze plek krijgen basisschoolkinderen informatie over Hildewaris en de geschiedenis waarin ze staat. Dit klassikaal bezoek is zeer populair. Het gebruik van de toren in relatie tot Hildewaris is historisch verantwoord omdat wordt aangenomen dat zij geld ter beschikking heeft gesteld voor de bouw van de kerk van Hilvarenbeek. Hildewaris leefde eind tiende eeuw.

Auteur Paul Spapens